جبهه ملی ایران – اروپا و سازمانهای جبهه ملی ایران در خارج از کشور:

کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ ضربه‌ای مهلک بر همبستگی ملی و شکوفایی دموکراسی در ایران

از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تاکنون دهه‌ها گذشته است، اما اثرات ویرانگر آن همچنان بر حیات سیاسی و اجتماعی ایران مشهود است. این کودتا که با طراحی و دخالت مستقیم سرویس‌های جاسوسی آمریکا و انگلیس و همراهی دربار و روحانیون وابسته به آنها صورت گرفت، دولت ملی دکتر محمد مصدق را که برآمده از جنبش استقلال‌طلبانه ملت ایران و نهضت ملی شدن نفت بود سرنگون کرد.

دولت ملی مصمم بود با اصلاح قانون انتخابات، اجرای قانون ملی شدن صنعت نفت و استقرار حاکمیت قانون، ایران را از جامعه‌ای استبدادزده و عقب‌مانده به کشوری آزاد، مستقل و متکی بر دموکراسی بدل کند. اما کودتای نظامی این روند را یکباره از هم گسست و مسیر تاریخ ایران را به سوی دیکتاتوری و پایمال شدن آزادی‌ها تغییر داد. کودتا با زیر پا گذاشتن قانون اساسی مشروطه و تبدیل پادشاه از مقامی غیرمسئول به نهادی که در همه امور دخالت می‌کرد و به هیچ رو پاسخگو نبود، مشروطه را بار دیگر به تعطیلی کشاند.

در پی کودتای که با همکاری بی بدیل روحانیت انجام گرفت، مطبوعات سانسور و آزادی‌های مشروطه زیر پا گذاشته شد. احزاب و تشکل‌های سیاسی و مدنی سرکوب و تعطیل شدند و بسیاری از فعالان سیاسی دستگیر، زندانی، شکنجه یا اعدام گشتند. این سرکوب، جامعه را از امکان تجربه سیاسی و مدنی محروم ساخت و تنها نیروهای مذهبی که از طریق مراکز و مراسم مذهبی با مردم ارتباط داشتند، مجال سازماندهی یافتند. کودتا ضربه‌ای مهلک بر همبستگی ملی وارد آورد و شکافی عمیق میان ملت و حکومت ایجاد کرد؛ شکافی که در سال‌های پایانی سلطنت محمدرضا شاه به فروپاشی کامل مشروعیت نظام انجامید و کشور را به ورطه انقلاب و استقرار جمهوری اسلامی کشاند؛ حکومتی که خود یکی از تلخ‌ترین پیامدهای آن کودتا بود.

اسناد منتشر شده سازمان سیا و اعترافات رسمی مقامات آمریکایی و انگلیسی در سال‌های گذشته نشان داده‌اند که کودتا واقعیتی انکارناپذیر است، نه «افسانه» یا «قیام ملی» آن‌گونه که برخی مدعی‌اند. این تلاش‌ها برای تحریف گذشته، در حقیقت بی‌اعتنایی به ضرورت برخورد صادقانه با تاریخ و نادیده گرفتن اهمیت همبستگی ملی و لزوم اعتقاد به آینده‌ای متکی بر فهم ملت ایران است.

امروز بی‌تردید بزرگترین دشمن همبستگی ملی ایرانیان جمهوری اسلامی است؛ حکومتی که با تقسیم مردم به خودی و غیرخودی، زن و مرد، مسلمان و غیرمسلمان، تلاش کرده است ایرانیان را از هم جدا سازد تا سلطه خود را استمرار بخشد.

جبهه ملی ایران – اروپا و سازمان‌های جبهه ملی ایران در خارج از کشور خواهان پایان دادن به جمهوری اسلامی، استقرار تقویت همبستگی ملی، رعایت حقوق و آزادی‌های فردی و اجتماعی و حقوق بشر، حفظ تمامیت ارضی، استقلال، دموکراسی، کثرت‌گرایی، رفع تبعیض و تعامل مسالمت‌آمیز با جهان با ساختار جمهوری هستند.

پیروز باد مبارزات مردم ایران برای استقرار دموکراسی، مردمسالاری و حکومت ملی.

جبهه ملی ایران – اروپا
سازمان‌های جبهه ملی ایران در خارج از کشور

28 مرداد 1404 برابر 18 اوت 2025